---

To zaszczytne wyróżnienie ZG SKZ przyznał dwutomowej publikacji autorstwa dr Tadeusza Macieja Ciołka – „GERARD CIOŁEK I PRZYJACIELE – KALENDARIUM ŻYCIA I PRACY - 25 PASTERZY KRAJOBRAZU I ZABYTKÓW” – Wydawnictwo Pol. Krakowskiej 2019.

O tym wydawnictwie, tak pisze Marek Knopka:

„Dwutomowe dzieło, które na jesieni 2019 r. ukazało się w serii wydawniczej Politechniki Krakowskiej było i jest sensacją najwyższej klasy, wydarzeniem nieoczekiwanym i niezwykłym. Autorem jest Tadeusz Maciej Ciołek, syn Gerarda Ciołka, osoby legendarnej, zajmującej szczególne miejsce w panteonie konserwatorów zabytków. Mieszkający od lat 70. w Australii Maciej Ciołek podjął się zadania, które dokonuje zazwyczaj cały oddział dokumentalistów dobrze znających przedmiot swojej pracy. Książka jest kalendarium zdarzeń i działań podejmowanych dla ochrony zabytków, a nawet szerzej dla ochrony dziedzictwa kulturowego od połowy XIX w. niemal do końca XX w. Logika wyboru przyjęta przez autora dotyczy głównych bohaterów: 25 przyjaciół Gerarda Ciołka, nazwanych pasterzami, którzy niewątpliwie uczynili najwięcej ważnych działań dla ochrony krajobrazu kulturowego. Jest tajemnicą autora jak potrafił on znaleźć informacje o wydarzeniach z tak długiego okresu czasu, nie ma jednak wątpliwości, że dokonał prawidłowego wyboru. Dzięki temu możemy śledzić nie tylko działania, ale i przemiany w myśleniu o ochronie zabytków, rozwój i zrozumienie teoretycznych przesłanek dla poczynań z tego zakresu. W książce mieszczą się oczywiście życiorysy 25 pasterzy, opisane jednakże nie każdy z osobna, ale równolegle. Dzięki temu poznajemy siatkę zdarzeń i działań indywidualnych we wzajemnych relacjach. Książka Macieja Ciołka nieoczekiwanie zamknęła okres obchodów 100-lecia niepodległości Rzeczpospolitej wspaniale ukazując jak dojrzewały idee i przygotowywano się w czasach niewoli do podjęcia zadania ratowania pamiątek narodowych w sposób przemyślany i jak spożytkowano te doświadczenia w krótkim okresie niepodległości między wojnami, a także w czasach PRL, w których kolejny raz trzeba było podjąć wyzwania, jakim było całkowicie opaczne rozumienie czym jest dziedzictwo kulturowe i do jakich tradycji powinniśmy się odwoływać, aby ratować dorobek własnej kultury. Należy podkreślić, że niezwykłym walorem dzieła jest jego prostota konstrukcji, a zarazem umiejętne powiązanie faktów z wydobyciem ich istotności. Kapelusz z głowy panowie, Gerard Ciołek zostawił nam nie tylko własne ważne dokonania, nie tylko niezwykłe archiwum dostępne obecnie wszystkim, ale także swoją osobowością natchnął syna do dokonania, które trudno z czymkolwiek innym porównać. Możemy tylko podziękować i starać się realizować to, co zawarte zostało w spadku po Gerardzie Ciołku jako umiejętność ochrony i kontynuacji tradycji pokoleń."