Oddział rozpoczął działalność w styczniu 2006 r.
Głównymi inicjatorami jego utworzenia byli Ewa Pokorska-Ożóg – Miejski Konserwator w Gliwicach oraz ówczesny Miejski Konserwator Zabytków w Rudzie Śląskiej dr inż. Henryk Mercik.
13. 01. 2006 odbyło się walne zebranie założycielskie i zarazem walne zebranie wyborcze.
Dokonano wyboru prezesa oddziału, którym został dr inż. arch. Henryk Mercik.
W skład Zarządu weszli:
Urszula Pawłowska – skarbnik,
Barbara Klajmon - sekretarz,
Danuta Żabicka-Barecka i Ewa Pokorska-Ożóg - członkowie zarządu.
Do komisji rewizyjnej zostali wybrani:
Wojciech Pyttel,
Magdalena Buchalik,
Piotr Wybraniec.
W roku założenia oddział liczył 15 członków.
Dzięki uprzejmości koleżanki Danuty Żabickiej-Bareckiej znalazł swą siedzibę przy ul. Hagera 41 w Zabrzu.
Oddział skupiał swoją działalność przede wszystkim na propagowaniu regionalnych działań konserwatorskich i wymianie doświadczeń.
Do 2010 roku odbywały się średnio dwa spotkania w roku poświęcone problemom technologicznym (prelekcje) lub prezentacjom wykonanych prac (spotkania terenowe).
Od 2011 roku działalność Oddziału praktycznie zamarła. Nie zwołano Walnego Zebrania Wyborczego.
***********
Działalność Oddziału reaktywowano w roku 2016.
W dniu 29.11.2016 odbyło się walne zebranie wyborcze Oddziału.
Prezesem Oddziału została wybrana Barbara Klajmon,
w skład Zarządu weszli:
- Danuta Zabicka-Barecka - wiceprezes,
- Łukasz Urbańczyk - skarbnik,
- Ewa Pokorska-Ożóg - członek zarządu.
- Wojciech Pyttel,
- Magdalena Buchalik,
- Piotr Wybraniec.
Nowy Zarząd złożył deklarację kontynuowania działalności Oddziału w formie podobnej jak w pierwszych latach jego istnienia.
Podobnie jak w latach poprzednich Oddział skupiał swoją działalność przede wszystkim na propagowaniu dawnego regionalnych działań konserwatorskich i wymianie doświadczeń.
Na początku kadencji Zarząd zaproponował utrzymanie częstotliwości spotkań na maksymalnie dwa w ciągu roku, natomiast jako zasadniczą formę aktywności przyjęto wymianę informacji mailowych o wydarzeniach konserwatorskich.
W trakcie kadencji odbyło się 5 spotkań.
Od jesieni 2019 pandemia Covid-19 uniemożliwiła dalsze zebrania. Była także przyczyną przesunięcia terminu walnego zebrania.
Poza spotkaniami Oddział uczestniczył w pracach związanych z przygotowaniem obchodów 40-lecia SKZ - przygotowano notę o historii Oddziału do publikacji, współpracowano przy redakcji publikacji.
Udzielono rekomendacji kandydatowi na rzeczoznawcę MKiDN - panu Dominikowi Mączyńskiemu, zarekomendowano kandydatury kolegów Łukasza Drobca i Łukasza Urbańczyka na rzeczoznawców MKiDN zgłaszanych przez Zarząd Główny.
Przygotowano i zgłoszono wnioski do konkursu Marszałka Województwa Śląskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury w kategoriach: osiągnięcia w dziedzinie konserwacji - inwestor, wykonawca i w kategorii upowszechnianie i ochrona dóbr kultury.
Za rok 2019 roku wnioski dotyczyły:
- Gminy - Miasta Ruda Śląska w kategorii inwestor - za remont, konserwacje i adaptację budynku dworca kolejowego w Chebziu
- Bronisława Mzyka w kategorii wykonawca
- Jadwigi Herok-Turskiej w kategorii upowszechnianie i ochrona dóbr kultury.
W 2020 roku złożono wniosek dotyczący Pana Bronisława Mzyka, rekomendowano go także jako kandydata do nagrody Zasłużony dla Kultury Polskiej.
W trwającej kadencji utworzono założono konto bankowe Oddziału. Pierwotnie jako bezpłatne, obecnie płatne.
W trakcie kadencji przyjętych zostało 15 nowych członków, rezygnację złożyły cztery osoby. Obecnie liczba członków Oddziału wynosi 27 członków, z czego 6 osób nie uczestniczy w życiu oddziału.